Het is alweer vijf jaar geleden dat corona ons dwong om van de ene op de andere dag anders te werken, leren en leven. In 2020 moesten scholen halsoverkop schakelen naar online onderwijs. Docenten en studenten zaten thuis, afhankelijk van laptops en internetverbindingen. Waar digitale middelen eerder vooral een aanvulling waren, werden ze plotseling de norm.
Maar wat heeft deze omslag het onderwijs uiteindelijk opgeleverd? Welke lessen nemen we mee? En hoe zorgen we ervoor dat technologie een verrijking blijft zonder dat het menselijke aspect verloren gaat? Cidem Bolat, blended coach bij Aventus, en Arko van Brakel, ondernemer én strategisch partner van Aventus, zijn beiden volop bezig met het motiveren van jongeren in onze regio. Hun inzichten zetten aan tot denken – én tot doen.
Cidem: “Na corona zijn we bij Aventus veel digitaal blijven werken. Meestal heel fijn, maar we merken ook dat je niet álles kunt vervangen door een scherm. Hoe zie jij dat?”
Arko: “Zeer herkenbaar! Online lesgeven of werken kan efficiënt zijn, maar zonder echte verbinding werkt het niet. Ik geef veel lezingen, en daar zag ik ook: via een scherm krijg je minder energie terug van je publiek. Maar het bracht ook kansen: kennis werd toegankelijker en flexibel werken werd makkelijker.”
Cidem: “Als blended coach help ik docenten digitaal lesgeven op een goede manier in te zetten. In het begin was er veel weerstand. Docenten vroegen zich af: ‘Moet dit er ook nog bij?’ Maar zodra ze merken hoe digitale tools hun lessen interactiever maakten, verandert dat. Het draait om balans: digitaal waar het kan, fysiek waar het moet.”
Arko: “Dat zie je in elk vakgebied. Als internet ondernemer heb ik diverse bedrijven opgericht. In 1999 hadden we bijvoorbeeld voorloper van YouTube én Netflix bedacht. We zagen de toekomst, maar waren te vroeg. Vernieuwing roept altijd weerstand op. Mensen moeten wennen aan verandering, maar als je ze meeneemt in het proces, ontstaan er geweldige dingen. Dat hadden wij destijds meer moeten doen.”
Cidem: “Inderdaad. Niets opdringen, maar samen leren. Daarom hebben we bij Aventus Innoventus: een plek waar docenten en studenten kunnen experimenteren met digitale innovatie zonder angst om fouten te maken. Zo’n veilige omgeving is cruciaal, want zonder experimenteren geen vooruitgang.”
Arko: “Dat geldt voor alles. Psychologische veiligheid is essentieel. Mensen moeten fouten durven maken om te groeien. In het onderwijs is dat net zo: als docenten of studenten bang zijn om iets nieuws te proberen, blokkeert dat het leerproces.”
Cidem: “Ik zie dat dagelijks. Sommige docenten voelen zich onzeker omdat studenten of hun eigen kinderen digitale tools sneller begrijpen dan zij. Dat kan intimiderend zijn. Maar zodra ze samen met studenten aan de slag gaan, verandert dat. Dan wordt technologie een kans in plaats van een bedreiging.”
Arko: “Het is een mindset. Ik ken mensen die trots zeggen dat ze hun hele carrière zonder computer hebben gewerkt. Maar dat is wat mij betreft geen verdienste! Ik ben nu 56 en wil niet achterlopen op het gebied van digitale innovatie. Juist om die reden ben ik een AI-bedrijf gestart. Ik wil blijven leren en de beste manier om niet achter te lopen is vooroplopen.”
Cidem: “Wat goed! AI roept veel vragen op. Sommige collega’s zien het als fraude. Maar is dat zo? Of moeten we het onderwijs opnieuw definiëren? Wat betekent leren nog als AI veel taken overneemt?”
Arko: “Dat is een belangrijke discussie. Op school noemen we het de randjes opzoeken, in de echte wereld heet het samenwerken. De kunst is om AI slim in te zetten zonder dat het ons kritisch denkvermogen ondermijnt.”
Cidem: “Daarom is mediawijsheid zo belangrijk. Studenten moeten leren omgaan met deepfakes en misinformatie. Wat is echt en wat niet?”
Arko: “En hoe beïnvloedt technologie ons gedrag? Sinds corona bewegen kinderen minder. Ouders zitten op hun telefoon, kinderen kopiëren dat. Hoe zorgen we ervoor dat technologie ons helpt in plaats van belemmert?”
Cidem: “Dat is een grote uitdaging. Bij Aventus zoeken we continu naar manieren om studenten actiever te maken in de les. Online tools maken lessen bijvoorbeeld een stuk dynamischer. Mentimeter, interactieve quizzen, hybride werkvormen… Die bestonden vijf jaar geleden nauwelijks in het mbo. Nu zijn ze niet meer weg te denken.”
Arko: “De kracht zit ‘m in variatie. Als je digitaal en fysiek slim combineert, haal je het beste uit beide werelden. Maar we moeten ook kritisch blijven. Worden we niet te afhankelijk van technologie? Denken we nog zelf na, of vertrouwen we blind op wat ons wordt voorgeschoteld?”
Cidem: “En hoe zorgen we ervoor dat technologie inclusief blijft? Niet iedereen heeft toegang tot dezelfde middelen. Kansengelijkheid speelt hier ook een rol.”
Arko: “Dat is waar, maar soms komen juist die studenten er sterker uit. Als je meer moeite moet doen, kun je daar beter van worden. Maar dat kan alleen als die studenten een plek vinden om zich te ontplooien.”
Cidem: “Juist. En ik hoop en denk dat Aventus die plek kan zijn! Leren betekent experimenteren, fouten durven maken en steeds opnieuw proberen. Technologie kan ons daarbij helpen, maar moet altijd een middel blijven en geen doel op zich. Uiteindelijk draait het om samenwerking en inspiratie. We leren van én met elkaar – misschien ben jij wel degene die een ander inspireert.”
